Grocka – Istorija, slike i ostale informacije o gradskoj opštini Grocka

Geografski položaj

Sedište opštinske nalazi se na desnoj obali Dunava, 28 km. istočno od Beograda, na drumu Beograd – Smederevo.

Arheologija

Predeo Grocke bogat je arheološkim nalazima, koji potiču još iz praistorij-skog doba. U blizini Grocke, u selu Brestoviku, otkrivena je rimska grobnica iz IV veka naše ere a koja je konzervirana i restaurirana. Na lokalitetu Azapski potok otkriveni su ostaci zida jedne kule osmatračnice.

Istorija

Sadašnje gročanske naselje javlja se kao važna saobraćajna postaja pod turskom upravom, počev od XVI veka. Takozvani Carigradski drum, to jest drum od Beograda do Carigrada, bio je za vreme Turaka najvažnija balkanska saobraćajna arterija. Pošto je Grocka bila prvo konačište na tome drumu, idući od Beograda, od 1521. godine sedište sandžaka, to se i Grocka počela tadizati kao saobraćajna stanica.

Vremenom se u Grockoj počelo naseljavati trgovačko i zanatlijsko stanovništvo.

U XVII veku, prema tvrđenju poznatog turskog putopisca Evlije Čelebije, Grocka je imala vojnu posadu od 40 vojnika, jedan žitni magacin, camiju i dva hana. Jedan evropski putopisac zabeležio je da je Grocka imala jednu džamiju i dva hana. Kasnije je bila i sedište nahije.

Pod austrijskom upravom od 1718. do 1739. godine Grocka je spadala u red znatnijih naselja u Srbiji. Bila je sedište distrikta i sedište narodne vojske. Gročanski distrikt imao je 11 naselja, što je predstavljalo retkost u to vreme. Austrijske vlasti dozvolile su mesnim Srbima da dotadašnju džamiju pretvore u svoju crkvu, što svedoči i o pretežno srpskom karakteru ove varoši. Gročanski Srbi imali su tada i svoju školu.

Pri samom kraju austrijske vladavine u neposrednoj blizini Grocke odigrao se jedan događaj, koji je njeno ime uveo u evropsku istoriju. To je čuvena bitka, u kojoj su Turci odlučno potukli Austrijance i time konačno rešili pitanje njenog daljeg opstanka u Srbiji. Bitka se desila jula meseca 1739. godine, u njoj je poginulo oko 10.000 vojnika.

Početkom XIX veka značaj Grocke počeo je da opada. Još sedamdesetih godina toga veka u njoj je bilo svega 309 poreskih glava. Većina stanovnika bavila se zemljoradnjom. Međutim, Grocka je tada imala parni mlin, koji je bio svojina čuvenog srbijanskog državnika Ilije Garašanina. Porast izvozne trgovine sa Austro-Ugarskom povoljno je uticao i na dalji razvoj ovoga naselja. Vanije sedište nahije, ona je postala sedište sreza gročanskog.

U dvadesetom veku Grocka. je počela da napreduje kao snabdevač Beograda. Tako se razvijao vrlo jak voćarski centar. Između dva svetska rata ona je imala oko 5.000 stanovnika.

Privreda

Vrlo povoljni geografsko-klimatski uslovi, kako same Grocke, kao naselja, tako i ostalog područja opštine, omogućavaju intenzivnu poljoprivrednu proizvodnju, koja je na ovom području visoko-specijalizovana, kao voćarska i vinogradarska, kako na društvenom tako i na privatnom sektoru.

Saobraćaj

Teritorijom opštine Grocka prolaze autoput „Bratstvojedinstvo”, put Beograd – Smederevo i Beograd – Kragujevac (Avalski put), dok su sva sela povezana putevima putevima, približili su ovo područje Beogradu, kao velikom potrošačkom centru, a Dunav kao plovni put povezuje ga s Pančevom.

Turizam

Ovo područje intezivno se razvija što se ogleda u povećanom interesovanju za izgradnju vila na ovom području, namenjenih za odmor i rekreaciju, na terenima pored obale Dunava i duž smederevskog puta. Ovakvih objekata izgrađeno je do sada preko sto, a interesovanje se stalno povećava.

Grocka, mesto s burnom istorijskom prošlošću, postaje mesto odmora i izleta, sa specijalizovanom voćarskom poljoprivredom, što se retko gde može naći na istom mestu, a opet tako blizu glavnog grada.

Ona se danas sve više razvija i kao omiljeno izletište Beograđana. U ovome mestu je ugledno beogradsko ugostiteljsko preduzeće „Metropol” podiglo vrlo komforan restoran „Vinogradi”. Sve veći broj Beograđana podiže u Njenoj okolini vikendice. Beograđane sve više privlači i plaža na Gročanskoj adi.