Najjeftiniji sistemi grejanja stambenog prostora u Srbiji

Stari sistemi grejanja

Grejanje stambenih prostorija može se vršiti pećima u pojedinim prostorijama ili centralnim grejanjem.

Kamin ima otvoreno ložište prema prostoriji. Smešten je obično u udubljenju zida, a iznad njega je dimnjak. Iz kamina toplota se širi u prostoriju samo zračenjem. Vreli gasovi izgaranja gube se odmah kroz dimnjak, tako da je korišćenje goriva prosečno samo 16%, i zato kamin spada među najmanje ekonomične uređaje za grejanje.

Kaljeva pec ima to odlično svojstvo što je dobar držač toplote i rasprostire ugodnu, blagu i dugotrajnu toplotu. Dobra kaljeva peć treba da ima što niže podnožje, a i sama ona mora biti što niža, jer visoke peći jako zagrevaju gornji deo prostorije, dok donji deo (neposredno iznad poda) ostaje znatno hladniji. Zato u niskim, srazmerno širokim pećima, sa dobro vođenim kanalima, toplota vrelih gasova izgaranja može biti iskorišćena do najveće mere. Peć treba da bude odmaknuta od poda najmanje 15 cm da bi vazduh mogao nesmetano dolaziti u dodir sa svim ugrejanim površinama peći. Dobra peć mora imati pokrovnu ploču sasvim glatku da bi se lakše mogla čistiti prašina, a ne bi smelo imati reljefne ukrase, ornamente i jako istaknute vence.

Stariji modeli gvozdenih peći imaju malu zagrevnu površinu, brzo se zagrevaju, ali se i brzo hlade, naročito ako su bez šamotne obloge. Njihova mala zagrevna površina zahteva trajno i jako loženje, usled čega se ubrzo zažari, te nastaje neprijatna i štetna suva destilacija prašine. Utrošak goriva je neekonomičan, jer je put vrelih gasova izgaranja kroz peć vrlo kratak. Ovakve peći se ne preporučuju za zagrevanje stambenih prostorija.

Noviji sistemi grejanja

Noviji modeli gvozdenih peći za trajno loženje, vrlo su dobre u pogledu ugodnog i ekonomičnog grejanja prostorija. One imaju debelu oblogu od šamotne opeke, koja sprečava žarenje površine i daje ujednačenu i ravnomernu toplotu. Snabdevene su uređajem za regulisanje odvođenja dima i vrelih gasova, zatim uređajem za regulisanje dovoda vazduha u peć, a imaju i unutrašnju cirkulaciju. koja bolje iskorišćava vrele gasove. Ove su peći niske, te dobro greju donje delove prostorije, zauzimaju malo prostora i mogu se ložiti svakom vretom goriva:

U uređaje za centralno grejanje spadaju: grejanje toplim vazduhom, parom i vrućom vodom. U mnogim zgradama postavlja se tzv. etažno grejanje, koje je vrlo ekonomično i dobro.

Cene grejanja

Potrošači koji se ove godine budu grejali na drva u mestima gde su najjeftinija, moraće da izdvoje minimalno 31.000 dinara za celu sezonu. I to samo u slučaju da imaju najnovije peći koje štede energente. Za sve ostale, topli dom ove grejne sezone koštaće od 7.000 do čak 29.000 mesečno, u zavisnosti od toga koje gorivo koriste.

Prema procenama Agencije za energetiku, najveće troškove za zagrevanje prosečnog stana od oktobra do početka aprila imaće domaćinstva koja koriste lož-ulje, propan butan gas i struju direktno u grejnim telima i kotlovima za etažno grejanje.

– Za nabavku energenata, koji su potrebni za grejanje prosečnog stana tokom cele sezone, domaćinstva moraju izdvojiti 174.000 dinara za lož-ulje, 131.000 dinara za propan butan gas – objašnjava Dušan Daković iz ove agencije. – Za zagrevanje prirodnim gasom, troškovi su dva do tri puta manji i iznose 54.000 dinara. Toliko će platiti i domaćinstva koja se greju na pelet, ako se sagoreva u pećima konstruisanim za ovo gorivo, kao i građani koji koriste ogrevno drvo čija je cena 5.500 dinara po kubnom metru i imaju peći niske efikasnosti.

I ove godine najpovoljnije će biti domaćinstvima koja se greju na drvo u područjima Srbije u kojima je ono jeftinije. Uslov da postanu najekonomičniji potrošači jeste da imaju nove peći, čija je efikasnost oko 70 odsto. Ipak, cena ovog goriva različita je od mesta do mesta. Tako u unutrašnjosti zemlje kubik drva može da se nabavi za 4.000 dinara, dok u Beogradu i Vojvodini staje i do 5.500 dinara.

Potrošači koji imaju TA peći sa poskupljenjem kilovata moraće da povećaju budžet za najmanje 11 odsto u odnosu na lane.
– Domaćinstva koja za grejanje stana koriste TA peći imaće troškove koji iznose 39.000 dinara, ali samo uz uslov isključivog korišćenja noćne električne energije – dodaju iz Agencije. – Dopunjavanje dve peći snage od po tri kilovat-časa samo tokom dva sata dnevno, uvećaće troškove grejanja za oko 45 odsto, na 57.000 dinara.