Kafana „Crveni pevac“ Niš

Tvrđava, Ćele kula, car Konstantin, Radnički, sve su to simboli Niša, ali postoji jedan meni draži od navedenih . . .

Još mi je deda, čije ime nosim kao malom pričao priču o tome kako je kraj u kome sam rođen, a u kome je I on odrastao dobio ime. Rekao mi je da je gazda Laza, kafedžija davne 1934. privodio kraju pripreme za otvaranje kafane koja se nalazila baš preko puta naše kuće, na uglu Znepoljske i Vojvode Mišića. Završni detalj je bio farbanje ulaznih vrata u crvenu boju. Baš tada je u kofu sa farbom upao nestašni pevac I iz nje izleteo sa ‘’novim perjem.’’ Za kafedžiju je to bio znak sa neba, pa tako I kafana dobi naziv Crveni pevac. U čast ‘’kralja kokošinjca’’ I njegovog nestašluka na krov novootvorene kafane je stavljen limeni, crveni petao. Možda je baš ta amajlija sačuvala objekat u danima koji su dolazili.

Tada su kafane bile mnogo više od mesta gde se jelo I pilo, bio je to prostor u kome su se ljudi sretali, pričali o svemu što je u tom trenutku bitno, kako u komšiluku tako I u ‘’belom svetu.’’ Sve češće su se vodile rasprave da li će predsednik vlade kraljevine Jugoslavije,  Nišlija Dragiša Cvetković potpisati pakt sa Hitlerom ili će ‘’pljunuti Švabi u lice.’’  Usledili su dobro poznati događaji, II svetski rat, strahote u Srbiji . . . Niš je bio najbombardovaniji grad van Nemačke, u periodu od 1941. – 1945. Smrtonosni teret je I izručivan čak 69 puta, od toga dva puta od strane Nemačke, dok su za ostale akcije ‘’zaslužni’’ saveznici. Bilo kako bilo, Niš je oslobođenje dočekao u ruševinama, a jedna od retkih neoštećenih građevina bila je kafana Crveni pevac, koji je tako postao simbol sreće za Nišlije. Ubrzo je I deo grada u kome se nalazio postao poznat pod tim nazivom.

Kafana nije dugo opstala u SFR Jugoslaviji, srušena je 1952. Godine I na njenom mestu je napravljena stambena zgrada koja I danas postoji.

Na veliku žalost Nišlija bombardovanja iz II svetskog rata nisu bila poslednja. 1999. su nekadašnji saveznici ponovo poslali svoje avione I opet sejali pustoš u gradu na NIšavi. Da li zbog talije Crvenog pevca ili zbog nešeg drugog, tek ovaj deo grada nije pretrpeo razaranja.

Gde je Crveni pevac?

Crveni pevac je trougao omeđen ulicama Dr. Zorana Đinđića, Vojvode Mišića I Cara Dušana, mada se naziv često koristi I za šire područje koje obuhvata kraj ulice Vožda Karađorđa. Danas je to sam centar grada u neposrednoj blizini Trga Oslobođenja, suda, gimnazije, Filozofskog fakulteta, parka Čair, Narodnog I lutkarskog pozorišta, bolnice.

Od pre par godina, na pedesetak metara od mesta gde se nalazila prvobitna kafana, postoji druga sa istim imenom.

Vitomir