Barajevo – Istorija, slike i ostale informacije o gradskoj opštini Barajevo

Geografski položaj

Opština Barajevo nalazi se na gornjem toku Barajevske reke, na nadmorskoj visini koja se kreće od 200 pa do 408 metara (Parcanski vis).

Saobraćaj

Preko teritorije ove opštine prolazi pruga Beograd – Bar – relacija Resnik – Vreoci puštena u saobraćaj 1958. godine. Kroz nju ide i Ibarski auto-put i Kosmajski kružni put.

Istorija

U Barajevu nalažene su grupe tumulusa iz halštatske epohe. U lokalitetu Kremenište, između Barajevske i Vačevske reke, nađene su zemunice s pljosnatim sekirama, kremenim oruđem i keramičkim materijalom vinčanske kulture.
Na više mesta teritorije ove opštine nalaženi su i ostaci rimskih naselja, koji dosada nisu još dovoljno proučeni.

Ubrzo posle pada pod Turke u široj okolini Beograda bio je izvršen katastarski popis. Iz tog popisa se vidi da je veći broj naselja današnje barajevske opštine i tada postojao, uglavnom i pod istim imenom. Samo Barajevo spominje se najpre kao Baraj, ali ubrzo već i po današnjem imenu – Barajevo (1536).

Krajem XVIII veka Barajevo je, prema jednom austrijskom izveštaju, imalo 40 „bednih” srpskih kuća. Uoči prvog srpskog ustanka u više sela današnje barajevske opštine bilo je turskih hanova, koje su Srbi na početku ustanka, u zimu 1804. godine ,napadali i palili. U leto 1805. u jednom selu ove opštine, Velikom Borku, održana je poznata ustanička skupština. Narod ovoga kraja učestvovao je u oba ustanka.

Narod ovoga kraja dao je dosta žrtava već u u srpsko-turskim ratovima od 1876. do 1878. godine, još više u balkanskim 1912-13, ali je ipak najviše stradao na početku prvog svetskog rata. U poznu jesen 1915. godine na području ove opštine odigrali su se važni momenti čuvene Kolubarske bitke.

Trupe II srpske armije povlačile su se tada ka desnoj obali Kolubare sa zapada, a sa severa jedinice Obrenovačkog odreda ka jugu. U toj bici najveće borbe u ovome kraju vođene su zapadno od Velikog Borka, Vranića i Šiljakovca kod Konatica. Skoro sve stanovništvo bilo se povuklo ispred neprijatelja u unutrašnjost. „Po neprohodnim putevima, po studenoj kiši, lapavici, snegu i mrazu, ovi zbegovi, koje su sačinjavali uglavnom žene, deca i starci, bez krova nad glavom, patili su od velikih nedaća”. U protivnapadu srpskih divizija, u daljem razvoju operacija ove slavne bitke, vođene su opet borbe kod Velikog Borka, Baćevca, Barajeva, Guncata, Meljaka, Boždarevca, Lisovića i Lipovačke šume.

Posle ovih krvavih borbi, kao prirodne posledice ratnih stradanja, pojavile su se razne epidemije, od kojih je narod stradao koliko i borci u rovovima od neprijateljskih metaka.

Ovaj kraj aktivno je učestvovao u narodnooslobodilačkoj borbi. Još na sastanku partijskih aktivista krajem jula 1941. godine bilo je odlučeno ko će se priključiti Kosmajskom partizanskom odredu koji je tada trebalo da se formira. Više aktivista iz Bzrajeva i okoline su postali vojni i politički rukovodioci tog odreda. Ukupno je u partizane iz ovoga kraja tada otišlo oko četiri stotine ljudi. Oni su već avgusta iste godine bili organizovali uspešne akcije protiv okupatora i domaćih izdajnika. Još istoga meseca na ovom terenu postojala je slobodna teritorija.

U rano proleće 1942. godine partizani su se povratili u ovaj kraj i počeli ponovo da razvijaju akcije protiv okupatora. Već 1943. mnogi seljaci iz ovog kraja pristupili su Kosmajskom odredu, a preko ovih sela priključivali su mu se aktivisti i iz drugih krajeva. Jedinice VI proleterskog korpusa oslobodile su sela ove opštine 9. i 10. oktobra 1944. godine.

Kulturno-istorijski spomenici

Na teritoriji ove opštine ima više interesantnih kulturno-istorijskih spomenika. U selu Vraniću nalazi se crkva brvnara iz XVIII veka.Ima ikonostas iz dvadesetih godina prošloga veka, a pored toga i više starih crkvenih knjiga.

Osim toga veći broj crkvenih dragocenosti sačuvano je i u crkvama u Baćevcu i Beljini.

Ima i nekoliko starih nadgrobnih spomenika.

Privreda

Barajevska opština predstavlja izrazito poljoprivredno područje. Posle rata velika pažnja poklanja se i voćarstvu.

Koliko se Barajevo razvijalo tokom prošloga veka, u njemu su u sve većem broju bili zastupljeni razni zanati. Najviše je bilo kovača, terzija, abadžija i bojadžija. Seljaci su sve manje proizvodili stvari koje izrađuju zanatlije, a svoje poljoprivredne proizvode sve više nosili na beogradske pijace. Opadalo je stočarstvo, a jačala zemljoradnja. Povećavale su se površine obradive zemlje.