Istorija kako se nekad slavila Srpska Nova godina
Srpska ili Pravoslavna Nova godina kroz istoriju
Kada se slavi Pravoslavna Nova godina? Datum dočeka Srpske Nove godine: 13.01.2015
Četrnaestog dana januara prema Novom, a 01. prema Starom kalendaru Srpska pravoslavna crkva obeležava dan kada se Sveti Vasilije Veliki, arhiepiskop kesarije Kapadokijske upokojio. Istog dana pravoslavni vernici obeležavaju „Mali Božić“, u narodu poznatiji kao Srpska ili Pravoslavna Nova godina.
Ova, druga Nova godina se proslavlja u većini pravoslavnih zemalja, ravnopravno sa standardnom Novom godinom, koja se obeležava 01. januara po Novom kalendaru.
U doba Kneževine, odnosno Kraljevine u Srbiji je Pravoslavna Nova godina obeležavana zvanično, na dvorovima, ali i u bogatijim i onim manje bogatim kućama, po vojničkim garnizonima, po kafanama… Priređivani su balovi, proslave i ljudi su na taj način održavali tradiciju pravoslavlja.
Sa donošenjem Zakona o izjednačavanju Starog i Novog kalendara, koji je usvojen ne tako davne 1919. godine, postepeno se smanjivao značaj Pravoslavne Nove godine. Tim pre što je to bilo doba Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, pa se prestaje i sa praznovanjem na dvoru, a posle završetka Drugog svetskog rata, sve ide u prilog proslavi standardne Nove godine. Kako su komunisti verovali da je „religija opijum za narod“, tako su se trudili da otuđe ljude od praznovanja bilo kog verskog praznika, a naročito: Božića, Nove godine i Uskrsa. Komunisti su sve činili da ljudi tog dana rade do kasno, kako ne bi mogli nigde na doček, a kafane su se massovno 13. januara zatvarale već u 22:00h.
Proslava Srpske Nove godine je bila zastupljenija u gradskim sredinama, jer se u seoskim područjima mnogo veći akcenat stavljao na proslavu Rođenja Gospoda Isusa Hrista, odnosno Božić.
Tek u poslednjim godinama minulog 20. veka se Pravoslavna Nova godina proslavlja masovnije. Pretpostavlja se da je to zato što se od tada organizuju dočeci Srpske Nove godine po gradskim trgovima, klubovima i restoranima.
