Sokobanja
Sokobanja – Lečilište, lekovitost, znamenitosti, istorija, turizam
Šta treba obavezno videti u Sokobanji?
Druga po čuvenju banja u Srbiji se nalazi na nadmorskoj vidini od 400 metara, a nadvisuju je planine Rtanj i Ozren. Sokobanja je od Niša udaljena nešto više od 60, a od Beograda oko 210 kilometara.
Prema postojećim istraživačkim podacima, područje Sokobanje je bilo naseljeno još u doba neolita. Takođe, na lokalitetu Trebič, udaljenom oko 5 kilometara od današnjeg grada su pronađene rimske grobnice, za koje se veruje da potiču iz perioda 2. i 3. veka naše ere.
Sa sigurnošću se zna da su krajem 14. veka, 1398. Turci osvojili područje današnje Sokobanje. Zatim je u dva navrata, na kratko bila pod vlašću Austrije, da bi se opet vratila u turske ruke. Prema odredbama Požarevačkog mira, sklopljenog 1718. granica se nalazila nedaleko od banje. Prema zabeleženim podacima iz tog vremena, u Sokobanji je postojalo 50 srpskih i čak 700 turskih kuća.
U doba Prvog i Drugod srpskog ustanka su je osvajali Srbi, a potom opet otimali Turci, da bi konačno bila oslobođena oktobra meseca 1833. godine. U Sokobanju se doseljavaju ljudi iz čitave Srbije, a tragovi boravka Turaka u njoj nestaju, tako da je danas skoro nemoguće videti nešto tursko.
Za oporavak Sokobanje u svakom smislu je posebno značajan knez Miloš Obrenović. Naložio je 01. aprila 1834. godine da se obnovi amam u banji, odnosno staro tursko kupatilo. Tom prilikom je dodato i osam novih kada, a bazeni za muškarce i žene su bili odvojeni, pa je tako ostalo i danas. U sredini kupatila se i danas nalazi Knjaz Miloševa kada, koja je tom prilikom sazidana.
Knjaz je naložio da se preko puta turskog kupatila sazida Jnjaz Milošev konak, koji se i danas nalazi na istom mestu.
Pred sam kraj 19. veka, tačnije 1899. godine je otvorena i prva apoteka u Sokobanji. Abroj posetilaca banje se uvećava iz godine u godinu.
U Sokobanji su boravili mnogi čuveni pisci, poput: Ive Andrića, Stevana Sremca, Branislava Nušića… Ovaj poslednji je tvorac čuvene krilatice, koja možda najbolje opisuje Sokobanju: „Sokobanj, Soko Grad – dođeš star, odeš mlad!“
Klima Sokobanje je umereno kontinentalna, što znači da su zime blage i relativno kratke, a leta topla i duga. Prostrane šume koje krase njenu okolinu, štite je od jakih vetrova.
Sokobanja je poznata i kao vazdušna banja, što znači da je njen vazduh izuzetno blagotvoran za ljudski organizam.
Šest sokobanjskih izvora lekovite, termomineralne vode se smatraju najradioaktivnijim u Evropi. A kako iz njih izbijaju radioaktivni gasovi, banjski vazduh pogoduje svima, a posebno obolelima od astme i drugih oboljenja disajnih puteva. Temperatura vode na banjskim izvorima se kreće od 28 do 45 ºC.
Danas je Sokobanja jedna od najrazvijenijih turističkih destinacija Srbije. Zastupljeni su različiti vidovi turizma, poput: zdravstvenog, kongresnog, manifestacionog, seoskog, ekološkog, ali i lovni i ribolovni turizam. Još neke zastupljene vidove turizma pogledaj ovde.
U okolini Sokobanje postoje brojne znamenitosti koje treba obići. Tu su i čuvena banjska izletišta, poput: Lepterije, Sokograda, Sesalačke pećine, nadaleko čuvenih planina Rtnja i Ozrena, zatim Bovansko jezero, etno kutak „Grudonjske vodenice“, park „Banjica“ i mnoga druga.
Svakako u Sokobanji ima za svakog ponešto. Tokom leta Sokobanja je posebno aktivna, a brojne manifestacije čiji je ona domaćin i organizator upotpunjuju već bogatu turističku ponudu.